Ostatni miesiąc minął pod znakiem dwóch podróży do Polski i egzaminów. 27 października odbyła się moja obrona doktorska. Tym samym zakończyłam siedmioletni okres zmagań z materią teatru Macieja Prusa. Nie było łatwo. Międzyczasie moje życie kilkukrotnie przewróciło się do góry nogami: pracowałam na kilku stanowiskach, skończyłam studia w Warszawie, opublikowałam dwie książki, odbyłam trzymiesięczny staż na Teneryfie, wyszłam za mąż i wyemigrowałam do Wielkiej Brytanii. Podczas studiów miałam kilka momentów zwrotnych, nawet zastanawiałam się nad rezygnacją. O tym, że nie było łatwo najlepiej wiedzą przyjaciele i rodzina. A jednak trud się opłacił, zostałam doktorem nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa 🙂
Last month was all about traveling back and forth to Poland and my exams. On the 27th of October, I took my PhD final exam which ended seven years of researching the „Matter of Maciej Prus theater”. It hasn’t been an easy road. While I was doing all that research work, my life turned upside down a few times: I’ve worked in several different jobs, I graduated from college in Warsaw, I’ve published two books, I’ve been on a three month internship in Tenerife, I got married and we decided to emigrate to Great Britain. During all that, I had my doubts and I even wanted to quit my research. Only Friends and Family knew how hard it has been. But now I feel that everything paid off because I am a proud PhD in the field of Literature Studies.
Poznawanie teatru Macieja Prusa zaczęłam od Szekspira. W ramach seminarium prowadzonego przez profesor Ewę Nawrocką napisałam pracę magisterską o sposobach na Hamleta w teatrze polskim. Wśród analizowanych spektakli znalazły się realizacje Krzysztofa Nazara, Jana Klaty, Krzysztofa Warlikowskiego i Jerzego Grzegorzewskiego. Piątym przedstawieniem miał być Hamlet bez piątego aktu w reżyserii Kazimierza Dejmka, dokończony po śmierci reżysera przez Macieja Prusa. Ostatecznie ten ”pogrobowy” spektakl pozostał tylko w sferze marzeń, zaistniał wyłącznie w moim brudnopisie.
Filologiczne Studia Doktoranckie inicjowałam z zamysłem rozpoczęcia projektów badawczych dotyczących teatru współczesnego, jednak mój opiekun naukowy i promotor prof. dr hab. Jan Ciechowicz skłaniał mnie ku skoncentrowaniu się na historii teatru polskiego, w szczególności zaś na twórczości Macieja Prusa. Ostatecznie dwie drogi udało się pogodzić, zawodowo zajmowałam się dramaturgią współczesną, realizując performatywne czytania dramatów w Klubie Żak, będąc kuratorem projektu PC Drama. Zaś studia na Wydziale Filologicznym poświęciłam teatrowi Macieja Prusa.
Tytuł mojej rozprawy doktorskiej brzmi: Bruliony teatralne Macieja Prusa. O realizacjach wielokrotnych i jest wynikiem niemal siedmioletnich badań. Najkrócej mówiąc, poddawałam analizie i interpretacji spektakle, do których reżyser wracał wielokrotnie. W kręgu moich zainteresowań badawczych znalazły się następujące przedstawienia: Edward II Christophera Marlowe’a, Hamlet Williama Szekspira, Fantazy Juliusza Słowackiego, Dziady Adama Mickiewicza, Wyzwolenie Stanisława Wyspiańskiego i Szewcy Witkacego. Interesował mnie przede wszystkim proces ciągłego recyklingu spektakli-powtórzeń, od użycia do zużycia, dodajmy: zużycia z miłości. W tym celu przeanalizowałam około siedmiuset recenzji, siedemnaście spektakli, kilkanaście godzin rozmów z reżyserem (nagranych na dyktafonie). Finalnie powstało 468 stron pracy wraz z aneksem, hektary tekstu i myśli, potu i łez przelanych na papier 😉
I’ve started my studies of Maciej Prus theater with Shakespeare. In my former seminar, with professor Ewa Nawrocka, I wrote my master thesis on Hamlet presentations that had been produced in Polish theater. I’ve analyzed presentations by – Krzysztof Nazar, Jan Klata, Krzysztof Warlikowski and Jerzy Grzegorzewski. The fifth show was supposed to be Hamlet without the fifth act directed by Kazimierz Dejmek, finished posthumously by Maciej Prus. Finally this performance never happened, it only exist in my notes. I’ve started my doctorate with the idea of being a modern drama researcher, but my mentor – professor Jan Ciechowicz – wanted me to focus on the Polish theater, especially on Maciej Prus productions. I managed to combine my two passions – professionally I worked in the field of modern drama by producing performative readings in Zak Club as the Curator of PC Drama project. And I devoted my university studies to the great director – Maciej Prus .
The title of my work is „Maciej Prus and His Theatrical Notebooks. A thesis on multiple productions of a single play”. It is a summary of over 7 years of research. In brief I analyzed and interpreted performances that Prus very often returned to. I focused on : “Edward II” by Christopher Marlowe, “Hamlet” by William Shakespeare and famous dramas by Polish writers like: “Fantazy” by Juliusz Słowacki, “Dziady” by Adam Mickiewicz, “Wyzwolenie” by Stanisław Wyspianski and “Szewcy” by Witkacy. I’ve been especially interested in the directors process of “theatrical recycling” – from using to being used.
In order to do this I‘ve analyzed over 700 reviews, 17 shows, I’ve conducted over a dozen hours of interviews with the director. Finally I had over 468 pages of text in my thesis, with sweat, tears and a lot of heart poured on paper.
W tym miejscu chciałabym bardzo serdecznie podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że ostatecznie z sukcesem domknęłam kolejny etap edukacji. Na początku mojemu promotorowi prof. dr hab. Janowi Ciechowiczowi za wiarę, cierpliwość i pełne humoru maile. Recenzentkom: prof. zw. dr hab. Annie Krajewskiej z UAM w Poznaniu i prof. UG dr hab. Ewie Nawrockiej za wnikliwe oceny mojej rozprawy. Komisji doktorskiej z prof. dr hab. Jerzym Limonem na czele za stworzenie miłej atmosfery podczas egzaminów. Protokolantowi za pełną dokumentację wydarzenia oraz Joasi Oleszek z dziekanatu za trzymanie ręki na pulsie. Wszystkim charyzmatycznym pedagogom, którzy kształtowali moje myślenie i charakter przez wszystkie lata edukacji. Maciejowi Prusowi za długie rozmowy w Gdańsku i Warszawie, za zaufanie i otwarcie przede mną drzwi do swego mieszkania i archiwum. Wspaniałym przyjaciołom, reżyserom (Andrzejowi Majczakowi i Waldkowi Raźniakowi) oraz innym przychylnym znajomym, archiwistom, pracownikom teatrów za pomoc w gromadzeniu materiałów oraz za obecność podczas obrony. Mojej wspaniałej Rodzinie za wsparcie, dobre słowo i wiarę w moje możliwości. Mam nadzieję, że nigdy Was nie zawiodę i jeszcze niejednokrotnie będziecie ze mnie dumni.
So that is why I would like to thank everyone who helped me successfully close the last part of my education. First of all I would like to thank my mentor professor Jan Ciechowicz – for believing in me, patience and very funny emails. My reviewers – professor Anna Krajewska (from University of Poznan) and professor Ewa Nawrocka for insightful feedback. The whole PhD commission with its Chairman professor Jerzy Limon, for creating a friendly atmosphere during the exams.
Recorder for the full documentation of this important day and Joanna Oleszek from the dean’s office for keeping her finger on the pulse. Thank you to all the great and charismatic teachers who shaped my character and the way of thinking during years of my education. Thanks to Maciej Prus for long hours of conversations in Gdansk and Warsaw, for the trust, for opening the doors to his archives and personal world. Big thank you to my dear friends – directors Andrzej Majczak and Waldek Raźniak and many friendly archivist and theaters staff for helping me collect materials and participating in my exam. My wonderful Family for being the support system and believing in me. I hope I will never let you down and there will be more occasions to be proud of me.
Na oddzielny akapit zasługuje mój kochany mąż Maciej. To on był moim największym wsparciem, partnerem do rozmów, doradcą i przyjacielem. Nigdy nie przestawał we mnie wierzyć, wyręczał mnie w wielu sprawach, łącznie z odkurzaniem, którego nie znoszę 😉 Zawsze mogłam liczyć na jego trzeźwą ocenę sytuacji, wysublimowany żart i zapewnienie, że co by się nie stało, czego nie postanowię, on i tak będzie mnie kochał. Maćku, wiesz, że ten sukces jest naszym wspólnym dziełem :*
A separate paragraph is for saying Thank You to my beloved husband – Maciej. He is my biggest supporter, conversation partner, my advisor and friend. He never stopped believing in me, he helped me a lot, even in every day chores – I hate to hoover I can always count on his rational assessment of situation, sublime joke and most importantly that no matter what happens, no matter what I decide – He will always love me. Maciek You know this success is mutual :*
Zdążyłam już nieco ochłonąć po wszystkich emocjach związanych z obroną, przemyśleć wiele spraw i poczynić sporo planów na przyszłość. Mam nadzieję, że czas przyniesie mnóstwo niespodzianek i sukcesywnie będę realizować projekty, o których marzę od dawna. Trzymajcie kciuki! 🙂
I already had a chance to recover and cool down after all emotions that I had during my examination process. I had a chance to think over many things and plan the future. I hope that time will bring a lot of surprises and step by step, I will accomplish all my dream projects. Keep Your fingers crossed!
photo by LONG STORY SHORT